Ρατσισμός και Διακρίσεις: ψυχοκοινωνικά αίτια και εκπαιδευτική αντιμετώπιση

Δρ Καλλιόπη Εμμανουηλίδου
Η Δρ Καλλιόπη Εμμανουηλίδου είναι πτυχιούχος Ψυχολογίας από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Συνέχισε τις σπουδές της στη Μεγάλη Βρετανία και απέκτησε μεταπτυχιακά επιπέδου master στην Εκπαιδευτική Ψυχολογία (MEd Psychology of Education), στη Συμβουλευτική στην Εκπαίδευση (MEd Counselling in Education) από το πανεπιστήμιο του Bristol και στην Εκπαιδευτική Έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Exeter (MSc in Educational Research). Στο Πανεπιστήμιο του Exeter ακολούθησε διδακτορικές σπουδές που οδήγησαν στην απόκτηση διδακτορικού στην Εκπαίδευση (PhD in Education), με θέμα τη χαρισματικότητα και τη συναισθηματική νοημοσύνη. Παράλληλα εργαζόταν ως ερευνήτρια σε διάφορα προγράμματα του Πανεπιστημίου και ως διδάσκουσα σε μαθήματα ερευνητικής μεθοδολογίας και εκπαίδευσης των χαρισματικών παιδιών. Στη Μ.Βρετανία παρακολούθησε πολλά σεμινάρια συμβουλευτικής και ψυχολογίας (συμβουλευτική παιδιών, εξαρτήσεις, θεραπεία μέσω τέχνης, διαχείριση άγχους, ομαδική θεραπεία κτλ.) και απέκτησε δύο Certificates: Συμβουλευτικής και Συμβουλευτικής για διαταραχές πρόσληψης τροφής από το Iron Mill Institute. Στην Ελλάδα έχει εργαστεί ως επιμορφώτρια εκπαιδευτικών στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (πρόγραμμα Διαχείρισης Σχολικής Τάξης), ως καθηγήτρια κοινωνικής εκπαίδευσης σε Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, ως διδάσκουσα στην ΑΣΠΑΙΤΕ Θεσσαλονίκης (προγράμματα ΕΠΠΑΙΚ και ΠΕΣΥΠ), ως ειδική επιστήμων - διδάσκουσα (Π.Δ.407/80) στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και ως καθηγήτρια ψυχολογίας στα ΚΕΜΕ New York College, Akmi Metropolitan College και City College.

Το σεμινάριο απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, παιδαγωγούς, κοινωνικούς λειτουργούς, ψυχολόγους, σε φοιτητές αντίστοιχων ειδικοτήτων και σε γονείς.

Σε μια εποχή που τα ανθρώπινα δικαιώματα αποκτούν ολοένα και περισσότερη σημασία και αναγνώριση παρατηρούνται διάφορα ψυχοκοινωνικά φαινόμενα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Οι δύσκολες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που προκύπτουν παγκοσμίως δημιουργούν κοινωνικές ανισότητες, δυσπραγία αλλά και ανακατατάξεις στους πληθυσμούς και τα εθνικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά τους. Ο ανθρώπινος ψυχισμός κλονίζεται, με αποτέλεσμα να επιστρατεύει μέσα συμπεριφοράς που του δίνουν μια επίπλαστη ασφάλεια και τόνωση της πληγωμένης του αυτοεκτίμησης. Έτσι, αναπτύσσονται φαινόμενα ρατσιστικής συμπεριφοράς και στάσεων, τα οποία μπορεί να επιφέρουν επικίνδυνες προεκτάσεις και επιπτώσεις στον άνθρωπο και την κοινωνία.
Ωστόσο οι διακρίσεις των ανθρώπων σύμφωνα με ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά τους δεν είναι ένα νέο φαινόμενο. Πάντα στην ανθρωπότητα εμφανίζονταν έντονες ανισότητες και δημιουργήθηκαν κατά καιρούς μεγάλες αδικίες αλλά και καταπατήσεις απλών δικαιωμάτων του ανθρώπου. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι αντιληπτή η αδικία και υπάρχει περισσότερη επίγνωση και συνειδητοποίηση από ποτέ. Επίσης στη σημερινή εποχή προτείνονται πλέον αντιπροτάσεις για την καταπολέμηση των ανισοτήτων που προέρχονται από ρατσιστικές πεποιθήσεις, ανισότητες, προκαταλήψεις, στερεότυπα και διακρίσεις.
Το σεμινάριο αυτό εστιάζει στην αναλυτική περιγραφή του φαινομένου του ρατσισμού και των διακρίσεων από μια ψυχοπαιδαγωγική σκοπιά. Επίσης παρουσιάζει εκτενώς τα πολύπλοκα ψυχολογικά και κοινωνικά αίτια που οδηγούν συνήθως σε συμπεριφορές διάκρισης, ώστε να είναι ακόμα πιο εύστοχη η αντιμετώπιση των φαινομένων αυτών. Το δεύτερο μέρος του σεμιναρίου επικεντρώνεται στους τρόπους πρόληψης μέσα από την αγωγή και την εκπαίδευση (οικογένεια και σχολείο) αλλά και στους τρόπους με τους οποίους πρέπει να αντιμετωπίζονται περιστατικά που υποδηλώνουν ρατσισμό και τάση για διακρίσεις. Στόχος του σεμιναρίου είναι να καταδειχτεί ότι είναι εφικτό μέσω της παιδείας να εντοπίζονται έγκαιρα επικίνδυνες εν δυνάμει τάσεις και να υποστηρίζεται μια ανθρωπιστική αγωγή που σέβεται το συνάνθρωπο και αποδέχεται τη διαφορετικότητα του ανθρώπου.

Περιεχόμενα Επιμόρφωσης

10.30 – 12.30: Α’ ΕΝΟΤΗΤΑ: Περιγραφή και αιτιολόγηση του φαινομένου
• Ορισμοί- μορφές ρατσισμού και διακρίσεων
• Ψυχολογικά αίτια: αυτοεκτίμηση, μηχανισμοί άμυνας, φοβίες, ναρκισσισμός, εξελικτικές και ψυχαναλυτικές προεκτάσεις
• Κοινωνικά αίτια
• Φυλετικές διακρίσεις
• Άλλες μορφές διακρίσεων: θρησκευτικές, πολιτισμικές κτλ.

13.00 – 15.00: Β’ ΕΝΟΤΗΤΑ: Τρόποι αντιμετώπισης στο σχολείο
• Πρωτογενής πρόληψη
• Φαινόμενα ρατσισμού στο σχολείο
• Διαπολιτισμική αγωγή
• Έμφυλες διαστάσεις στην εκπαίδευση- τρόποι αντιμετώπισης
• Υλικό: παραδείγματα από εκπαιδευτική τηλεόραση, οργανώσεις κτλ.
• Συνεργασία εκπαιδευτικών- γονέων για θέματα αντιμετώπισης ρατσισμού
• Ο ρόλος των ΜΜΕ

15.00 – 15.30: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ – ΛΗΞΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

ΣΤΟΥΣ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΘΑ ΧΟΡΗΓΗΘΕΙ ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ

Σε όλους τους συμμετέχοντες παρέχεται:
- Βεβαίωση παρακολούθησης
- Σχετικό επιστημονικό υλικό σε ψηφιακή μορφή.
- Φάκελος συνέδρου
- Μπλοκ σημειώσεων
- Στυλό