Η οικονομετρία αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο ανάλυσης των οικονομικών και χρηματοοικονομικών μεγεθών. Ένας σύντομος και ανεπίσημος ορισμός θα έπρεπε να αναφέρει ότι η οικονομετρία προσπαθεί να μοντελοποιήσει και να επιβεβαιώσει -χρησιμοποιώντας εμπειρικά δεδομένα – τις θεωρητικές σχέσεις που προτείνει η οικονομική και η χρηματοοικονομική θεωρία. Στην πραγματικότητα, η επιστήμη της οικονομετρίας αποτελεί τη σύνθεση αρκετών επιστημονικών περιοχών όπως τα μαθηματικά, μικροοικονομία, η μακροοικονομία, η χρηματοοικονομική θεωρία αλλά κύριος πυλώνας της οικονομετρίας είναι η στατιστική επιστήμη.
Ο σκοπός των διαλέξεων αυτών είναι διπλός: αφενός στοχεύουμε στο να παρουσιαστεί η βασική θεωρία και η μεθοδολογία των κυριότερων οικονομετρικών εργαλείων και αφετέρου στην εκπαίδευση των σπουδαστών μέσω της πρακτικής εξάσκησης στη χρήση του οικονομετρικού προγράμματος Eviews. Το Eviews είναι ένα πολύ διαδεδομένο λογισμικό το οποίο έχει ενσωματωμένα τόσο απλά όσο και προχωρημένα εργαλεία της οικονομετρίας. Κατά τη διάρκεια των διαλέξεων θα γίνεται ευκολότερη η κατανόηση των οικονομετρικών εργαλείων χρησιμοποιώντας, ειδικά σχεδιασμένα, παραδείγματα στο Eviews ενώ παράλληλα κάθε εβδομάδα ο σπουδαστής θα πρέπει ο ίδιος να αναπαράγει στις ασκήσεις που θα δίνονται, τη διδαχθέντα ύλη.
Παρακάτω παρουσιάζονται οι θεματικές ενότητες οι οποίες θα αναλυθούν κατά τη διάρκεια των διαλέξεων.
1η Θεματική Ενότητα:
Περιγραφή των πρώτων βημάτων για τη κατασκευή ενός οικονομετρικού μοντέλου και κατηγοριοποίηση οικονομετρικών δεδομένων. Παρουσίαση περιβάλλοντος του οικονομετρικού προγράμματος Eviews. Εισαγωγή Δεδομένων από το Excel στο Eviews. Βασική περιγραφική ανάλυση μέσω Εviews.
2η Θεματική Ενότητα:
Κατασκευή ενός μοντέλου παλινδρόμησης. Το Τυχαίο Σφάλμα της παλινδρόμησης. Γραμμικότητα. Υποθέσεις για το τυχαίο σφάλμα. Βασική θεωρία για τον Έλεγχο Υποθέσεων. Εκτίμηση του μοντέλου παλινδρόμησης μέσω Eviews. Ερμηνεία των αποτελεσμάτων μίας παλινδρόμησης. Παρουσίαση βασικών ελέγχων υποθέσεων σε ένα μοντέλο παλινδρόμησης.
3η Θεματική Ενότητα:
Παραβίαση υποθέσεων για το τυχαίο σφάλμα: οι συνέπειες τους και διαγνωστικοί έλεγχοι για τον εντοπισμό τους. Μια πρώτη προσέγγιση για την αντιμετώπιση τους. Πρακτική εφαρμογή: Το Μο-
ντέλο της Αγοράς
4η Θεματική Ενότητα:
Ανάλυση χρονοσειρών. Στασιμότητα 1ης και στασιμότητας 2ης τάξης. Αυτοπαλίνδρομα μοντέλα (AutoRegressive) πρώτης τάξης – AR(1). Τυχαίος περίπατος (Random Walk) και μοναδιαίες ρίζες (Unit Root). Αυτοπαλίνδρομα μοντέλα τάξης p – AR(p). Μοντέλα κινητών μέσων (Moving Average) 1ης τάξης MA(1). Μοντέλα κινητών μέσων τάξης q – ΜΑ(q).
Πρακτική Εφαρμογή: Έλεγχος της υπόθεσης της ασθενούς αποτελεσματικότητας των αγορών
5η Θεματική Ενότητα:
Παρουσίαση διανυσματικών αυτοπαλίνδρομων μοντέλων τάξης p – VAR(p). Ανάλυση αιτιότητας κατά Granger. Ανάλυση Impulse Response. Τι είναι η Συνολοκλήρωση – Cointegration. Έλεγχος
συνολοκλήρωσης. Διανυσματικά μοντέλα διόρθωσης σφάλματος (Vector Error Correction Models).
Πρακτική Εφαρμογή: Έλεγχος για τις σχέσεις αιτιότητας ανάμεσα σε έναν αμερικάνικο χρηματιστηριακό δείκτη και έναν ευρωπαϊκό.
6η Θεματική Ενότητα:
Ταυτόχρονη ανάλυση διαστρωματικών δεδομένων και χρονοσειρών – Panel Data Analysis. Fixed Effects. Random Effects. Διαγνωστικοί έλεγχοι για την ισχύ των υποθέσεων του μοντέλου.
7η Θεματική Ενότητα:
Παρουσίαση συγκεκριμένων εφαρμογών οικονομετρίας στη χρηματοοικονομική και οικονομική θεωρία. Εύρεση άριστου επιπέδου φορολόγησης. Αξιολόγηση αμοιβαίων κεφαλαίων. Ανάλυση αντίκτυπου γεγονότος – Event study analysis.