Βρείτε Σεμινάρια

Σεμινάριο σε αίθουσα

Η ΣΚΕΨΗ ΤΗΣ HANNAH ARENDT: Άνθρωποι και Κοινωνία σε Χρόνους Ζοφερούς

Διοργανωτής Σεμιναρίου:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΝΗΛΙΚΩΝ στο Κολλέγιο Αθηνών-Κολλέγιο Ψυχικού
ΑΘΗΝΑ
Στεφάνου Δέλτα 15, Ψυχικό
8/10/2025
19:15 - 20:45
Στεφάνου Δέλτα 15, Ψυχικό
19:15 - 20:45

Εισηγητής

Ιορδάνης Παπαδόπουλος
Διδάσκων/Διδάσκουσα Προγραμμάτων Ενηλίκων
Πτυχίο και Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. με ειδίκευση στη Φιλοσοφία. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση του Ε.Α.Π. Διδακτορικός Τίτλος του University of Kent at Canterbury, UK, στην Ηθική και Σύγχρονη Πολιτική Φιλοσοφία. Υπηρετεί ως φιλόλογος στο Κολλέγιο Αθηνών όπου διετέλεσε και υποδιευθυντής στο Γυμνάσιο Κολλεγίου Ψυχικού. Έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, του ΑΤΕΙ Πειραιά και του University of Washington at Seattle. Οι επιστημονικές του εργασίες επικεντρώνονται στη σύγχρονη φιλοσοφική και κοινωνική θεωρία. Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής της επιστημονικής επιθεώρησης «Επιστήμη και Κοινωνία».

Περιγραφή σεμιναρίου

Η Χάνα Άρεντ ήταν μια από τις σημαντικότερες φιλοσοφικές φυσιογνωμίες του 20ου αι. Από την αρχή της φιλοσοφικής της πορείας, το ενδιαφέρον της δεν στράφηκε στον άνθρωπο στον ενικό αριθμό, αλλά στον πληθυντικό, στους ανθρώπους και στις συνθήκες και μορφές της κοινής τους ζωής. Η δύναμη και η πρωτοτυπία της σκέψης της είναι εμφανής σε έργα όπως «Οι απαρχές του ολοκληρωτισμού», «Η ανθρώπινη κατάσταση» και «Η ζωή του νου». Σε αυτά τα έργα και σε μια αναρίθμητη σειρά άλλων δοκιμίων καταπιάστηκε, από νωρίς, με τα πιο κρίσιμα πολιτικά γεγονότα της εποχής της, προσπαθώντας να κατανοήσει το νόημά τους και την ιστορική τους σημασία, επιχειρώντας, μάλιστα, να καταδείξει το πώς επηρέασαν τις κατηγορίες ηθικής και πολιτικής κρίσης του νεωτερικού ανθρώπου, ενδεχομένως μέχρι και του σύγχρονου ανθρώπου της δικής μας μετανεωτερικής εποχής. Πώς όμως μπορεί να ταξινομηθεί η φιλοσοφία της Άρεντ; Αν και ορισμένα από τα έργα της ανήκουν πλέον στα κλασικά της δυτικής παράδοσης της πολιτικής σκέψης, η ίδια παρέμεινε, πάντα, πολύ δύσκολο να ταξινομηθεί. Η πολιτική της φιλοσοφία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί με βάση τις παραδοσιακές κατηγορίες του συντηρητισμού, του φιλελευθερισμού και του σοσιαλισμού. Ούτε η σκέψη της μπορεί, αβασάνιστα, να ταυτισθεί με τη σχετικώς πρόσφατη αναβίωση της κοινοτιστικής πολιτικής σκέψης, ενώ θα ήταν μείζον θεωρητικό λάθος να θεωρήσουμε την Άρεντ ως μία αντιφιλελεύθερη φιλόσοφο. Αντιθέτως, η Άρεντ ήταν στην πραγματικότητα μια αυστηρή υποστηρίκτρια του συνταγματικού συστήματος και του κράτους δικαίου, υποστηρίκτρια των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και σφοδρός επικριτής όλων των μορφών πολιτικής κοινότητας που βασίζονται σε «ρηχούς» παραδοσιακούς δεσμούς και έθιμα, καθώς και σε εκείνες τις μορφές κοινότητας που βασίζονται στη θρησκευτική, εθνική ή φυλετική ταυτότητα και αναπαράγουν μορφές αυταρχισμού, ολοκληρωτισμού και ρατσισμού. Αν υπάρχει μια παράδοση σκέψης με την οποία μπορεί να ταυτιστεί η Άρεντ, αυτή είναι η κλασική παράδοση του πολιτικού ρεπουμπλικανισμού που προέρχεται από τον Αριστοτέλη και φθάνει στον Τοκβίλ. Σύμφωνα με αυτή την παράδοση, η πολιτική βρίσκει την αυθεντική της έκφραση κάθε φορά που οι πολίτες συγκεντρώνονται σε έναν δημόσιο χώρο για να διαβουλευτούν και να αποφασίσουν για θέματα συλλογικού ενδιαφέροντος, διατηρώντας όμως, συγχρόνως, ο κάθε πολίτης το δικαίωμα να εκφρασθεί ελεύθερα και κριτικά, έτσι ώστε, τελικά, να καταστεί δυνατός ένας αβίαστος συντονισμός των ανθρωπίνων δράσεων με κάποιο μέτρο, μάλιστα, πολιτικής αποτελεσματικότητας. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, και τις δύο περιόδους, θα επιχειρήσουμε να ανασυνθέσουμε τη φιλοσοφία της Άρεντ με βάση πέντε κύρια θέματα: την έννοια του ολοκληρωτισμού, την αντίληψή της για τη νεωτερικότητα, τη θεωρία της δράσης, την αντίληψή της για την ιδιότητα του πολίτη, τη θεωρία της για τη σκέψη και την κρίση και πώς αυτή σχετίζεται με τα προβλήματα του κακού και της αυτονομίας. Το εγχείρημα αυτής της ανασύνθεσης θα μας επιτρέψει να αναφερθούμε στο σύνολο του έργου της, αλλά και να μελετήσουμε χαρακτηριστικά αποσπάσματα από όσα κείμενά της έχουν μεταφρασθεί στα ελληνικά και φανερώνουν, έστω και με υπόρρητο τρόπο, τη συνομιλία της με άλλους μεγάλους στοχαστές της εποχής της.

Κόστος Συμμετοχής

230€

Φόρμα Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος

Τα στοιχεία σας αποστέλλονται απευθείας στην εταιρεία που διοργανώνει το πρόγραμμα εκπαίδευσης.