Το παιδικό ιχνογράφημα είναι ένα από τα βασικότερα μέσα που χρησιμοποιούν οι ψυχοθεραπευτές παιδιών και οι παιδοψυχολόγοι για να μπορέσουν να κατανοήσουν και να υποστηρίξουν ψυχολογικά τα παιδιά που καλούνται να βοηθήσουν. Τα σχέδια που το παιδί δημιουργεί, μέσα στο πλαίσιο της θεραπείας του, είναι συχνά πολύ διαφορετικά από αυτά που θα απευθύνει στους γονείς του ή στους δασκάλους του. Αυτό συμβαίνει γιατί το παιδί γνωρίζει, βαθιά μέσα του, πως τα σχέδια που δημιουργεί κατά τη θεραπεία του θα «ερμηνευτούν» μέσα στη θεραπευτική συμμαχία παιδιού-θεραπευτή και θα το βοηθήσουν να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του. Το παιδικό ιχνογράφημα επομένως μπορεί να μας δείξει τους φόβους και τα άγχη του παιδιού αλλά και τα δυνατά σημεία της προσωπικότητάς του.
Πρόγραμμα του σεμιναρίου:
Σάββατο 19/10/2019, Ώρες: 11:00 πμ – 3:00 μμ
ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ:
1.Οι πρώτοι πειραματισμοί στο χαρτί: η αξία των πρώτων «μουντζούρων»
2.Η εξέλιξη του παιδικού ιχνογραφήματος καθώς το παιδί μεγαλώνει
3. Χρήσιμες έννοιες της ψυχαναλυτικής θεωρίας για την κατανόηση του παιδικού ιχνογραφήματος
α. Όνειρο και ζωγραφική (S. Freud)
β. Το έκδηλο και το λανθάνον περιεχόμενο του παιδικού σχεδίου (Μ. Klein)
γ.Το χαρτί ως «μεταβατικός χώρος» ανάμεσα στην εσωτερική και εξωτερική πραγματικότητα του παιδιού (D. Winnicott)
ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ:
Το παιδικό σχέδιο ως «καθρέφτης» του παιδικού ψυχισμού: Τα προβολικά τεστ και η χρήση τους στη διάγνωση και στο θεραπευτικό σχεδιασμό.
1.Ανάλυση των χρωμάτων και της ποιότητας των ιχνών.
Ανάλυση περιστατικού: Το σχέδιο ενός παιδιού με κώφωση.
2.Το τεστ du bonhomme (το τεστ του ανθρωπάκου)
Οι συμμετέχοντες θα χωριστούν σε ομάδες εργασίας και με την εποπτεία της εισηγήτριας θα δουλέψουν πάνω στην ερμηνεία σχεδίων παιδιών με δυσκολία στη διαχείριση του θυμού, με κοινωνικές φοβίες και με έντονο άγχος.
3.Το τεστ σπίτι-δέντρο-άνθρωπος
Ανάλυση περιστατικού: Το σχέδιο ενός παιδιού με δυσκολία στον αποχωρισμό.
3.Το σχέδιο της οικογένειας
Ανάλυση περιστατικού: Ένα παιδί μπροστά στο διαζύγιο των γονιών του.
4.Το σχέδιο της φανταστικής οικογένειας
Η διαφοροποίηση του φύλου και των γενεών μέσα από τα σχέδια εξάχρονων παιδιών.
5.Το σχέδιο της ζωόμορφης οικογένειας
Ανάλυση περιστατικού: Το σχέδιο ενός κοριτσιού με καταπιεστικούς γονείς.
6.Το D10
-Ανάλυση περιστατικού: Το σχέδιο ενός κοριτσιού με άγχος για τις πανελλήνιες
-Ομάδα εργασίας όπου οι συμμετέχοντες θα αναλύσουν με την καθοδήγηση της εισηγήτριας το σχέδιο ενός αγοριού με δυσκολία αποδοχής της αναπηρίας του (κώφωση).
7.Τεστ de la dame de Fay:
Ανάλυση περιστατικών παιδιών με σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες.
ΤΡΙΤΟ ΜΕΡΟΣ:
«Φτιάξε μου ένα παραμύθι»: Κατανόηση του παιδικού ιχνογραφήματος μέσα από τα παραμύθια των παιδιών.
Κυριακή 20/10/2019, Ώρες: 11:00 πμ – 3:00 μμ
ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΕΡΟΣ:
Το τέταρτο μέρος του σεμιναρίου είναι δομημένο έτσι ώστε να ευνοήσει τη συζήτηση μεταξύ των συμμετεχόντων σε θέματα που μπορεί να τους έχουν απασχολήσει στην πρακτική τους με παιδιά:
1. Μέσα από την μελέτη σχεδίων παιδιών με αυτισμό, θα συζητήσουμε το ρόλο που το παιδικό ιχνογράφημα μπορεί να διαδραματίσει στην εκπαιδευτική διαδικασία.
2. Το «άγχος καταβρόχθισης», η «ψυχωτική παντοδυναμία» και η «απουσία ορίων μεταξύ εσωτερικής και εξωτερικής πραγματικότητας» μέσα από σχέδια παιδιών με ψυχωτικές διαδικασίες σκέψεις.
3. Το σχέδιο παιδιών με σύνδρομο Down: «Γιατί δεν μοιάζω στη μαμά μου; Εγώ μπορώ να κάνω παιδιά;» ερωτήματα που αναδύονται μέσα από τα σχέδια ενός δεκαπεντάχρονου κοριτσιού.
4. Η προβληματική των σχεδίων παιδιών που έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση: η ευθύνη της ερμηνείας και της παρερμηνείας του παιδικού ιχνογραφήματος, συζήτηση πάνω στα ηθικά και στα νομικά θέματα που προκύπτουν.
Θα δοθούν σημειώσεις και βιβλιογραφία