Άτομα με αναπηρίες πολύ συχνά έχουν έλλειψη σημαντικών προσωπικών ικανοτήτων. Κάποτε, η ικανότητα είναι πολύ πιο δύσκολη να αναπτυχθεί λόγω κινητικών, νοητικών, αισθητικών και συναισθηματικών δυσκολιών. Ιδρυματικά κυρίως άτομα με αναπηρίες αντιμετωπίζουν πιο πολύ την ετερονομία παρά τον αυτό-προσδιορισμό. Τα άτομα αυτά θα πρέπει να συμβιβαστούν με δοσμένα (δοθείσα) πρότυπα και δομές και θα πρέπει να ζήσουν και να εργαστούν σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητα. Συνυπολογισμένες, αποκατεστημένες, ομαλοποιημένες διαδικασίες στο χώρο εργασίας με άτομα με αναπηρίες απαιτούν το δικαίωμα σε μια αυτό-προσδιοριζόμενη ζωή και πιο αυτονομία στα άτομα με αναπηρίες.
Το Μοντέλο BASKI λαμβάνει υπόψη την αρχή των ίσων ευκαιριών, καθοδηγεί άτομα με αναπηρίες σε ένα κατάλληλο βαθμό αυτό-προσδιορισμού και τους ετοιμάζει για μια ενεργή συμμετοχή στην κοινωνία. Τα άτομα με διανοητικές αναπηρίες μπορούν να αποκτήσουν βασικές επιδεξιότητες οι οποίες θα τους βοηθήσουν να κανονίσουν και να διευθύνουν από μόνοι τους, τις δικές τους συμπεριφορές και να γίνουν λιγότερο εξαρτημένοι από άλλους. Το ευρωπαϊκό - διακρατικό μοντέλο επιδεξιοτήτων BASKI είναι μια προσπάθεια να προωθηθεί ο αυτό-προσδιορισμός στους ανθρώπους με διανοητικές και πολλαπλές αναπηρίες και να καταρτιστούν εξειδικευμένα στελέχη ειδικής αγωγής που θα το εφαρμόσουν. Τέτοια εκπαιδευτικά μοντέλα είναι απαραίτητα γιατί υπάρχει λίγη έρευνα ή πρακτική βοήθεια για τους εκπαιδευτές και για τα ιδρύματα ώστε να αναγνωρίσουν αποτελεσματικές στρατηγικές διδασκαλίας και μάθησης. Σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει έλλειψη ειδικευμένων και προσοντούχων στελεχών σε αυτόν το τομέα. Το πρόγραμμα Εκπαίδευση Εκπαιδευτών ΑΜΕΑ σύμφωνα με το μοντέλο BASKI, επιτρέπει στα άτομα με αναπηρίες, εκπαιδευτές και σύμβουλους στο να κτίσουν τις αναγκαίες επιδεξιότητες.
Θεματικές Ενότητες
Γνωστικό πλαίσιο & Εφαρμογή του μοντέλου BASKI σε Άτομα με αναπηρία
Η εκπαίδευση των βασικών δεξιοτήτων είναι µία κοινωνική και ατοµική ικανότητα κατάρτισης για γυναίκες και άντρες µε αναπηρίες που λαµβάνουν φροντίδα κυµαινόµενη από λίγες µέχρι και εικοσιτέσσερις ώρες τη µέρα. Για να δικαιούται κάποιος να συµµετέχει στη κατάρτιση ΒASKI, προαπαιτείται µία ταξινόµηση σύµφωνα µε το νόµο για την αναπηρία (µεσαίο µέχρι υψηλό επίπεδο φροντίδας) και θα πρέπει να ζει και/ή να εργάζεται σε χώρο υποστηριζόµενης διαβίωσης, ηµερήσιο κέντρο και προστατευµένο πρόγραµµα απασχόλησης το οποίο να λειτουργεί σε οργανισµό του τοµέα της αναπηρίας.
Η εκπαίδευση BASKI βασίζεται στις δραστηριότητες δυναµικής της οµάδας και δεν προορίζεται να γίνει µια προηγµένη σειρά µαθηµάτων ή µια επαγγελµατική κατάρτιση. Η έµφαση δίνεται στην αύξηση του αυτό-προσδιορισµού και στην ενεργή συµµετοχή των ανθρώπων µε αναπηρίες. Όλες οι ενότητες αποτελούν εργαλεία για τους εκπαιδευτές και βάση για προετοιµασία. Έτσι, οι ενότητες µπορεί να προσφερθούν, να χρησιµοποιηθούν και να προσαρµοστούν. Οι ενότητες µπορούν να επιλεγούν ελεύθερα.
1. Αναλύσεις περιβάλλοντος και αναγκών
2. Ομαδική ανάλυση / ατομική ανάλυση
3. Αναλύσεις επικοινωνίας
4. Ανάλυση δεξιότητας
5. Ανάλυση Πόρων
6. Διαχείριση συγκρούσεων
7. Αυτοδιάθεση
Εκπαίδευση Εκπαιδευτών ΑΜΕΑ
Η ενότητα Εκπαίδευση Εκπαιδευτών σύμφωνα με το μοντέλο BASKI είναι μια ενότητα πιστοποίησης για επαγγελματίες στον κοινωνικό-εκπαιδευτικό- ψυχολογικό τοµέα στα πεδία της συµβουλευτικής, της βοήθειας ή της φροντίδας αναπήρων. Οι εκπαιδευτές θα αποκτήσουν βασικές γνώσεις για ανθρώπους µε αναπηρίες, ειδικές ικανότητες κατάρτισης και υποστήριξης και συγκεκριµένη στήριξη για τη βοήθεια των οµάδων της Κατάρτισης Βασικών ∆εξιοτήτων. Οι συµµετέχοντες εξοικειώνονται µε το Βασικό Πρόγραµµα Κατάρτισης των ∆εξιοτήτων. Θέµατα όπως η βασική στάση, η αποδοχή και η ίση συµµετοχή όλων των εµπλεκοµένων θα ερευνηθούν και θα αναλυθούν εµπειρικά.
Σύμφωνα με το σχετικό πρόγραµµα σπουδών της Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών, οι ενότητες που θα αναλυθούν είναι:
• Κατάρτιση Βασικών ∆εξιοτήτων
• Ανάλυση της οµάδας στόχου-άτοµα µε αναπηρίες
• Βασικές γνώσεις ειδικής αγωγής
• Βασικές γνώσεις ψυχολογίας και αναπτυξιακής ψυχολογίας σε σχέση µε τα άτοµα µε αναπηρίες
• ∆υναµική της οµάδας σε σχέση µε την οµάδα στόχο
• Είδη ψυχοκοινωνικής παρέµβασης σε σχέση µε την οµάδα στόχο
• Υποβοηθούµενη επικοινωνία
• Ειδικές συνθήκες εφαρµογής του προγράµµατος
Ο Ευρωπαϊκός Σύμβουλος: γενικές αρχές & πλαίσια του εκπαιδευτή ΑΜΕΑ σε διακρατικό – ευρωπαϊκό επίπεδο
Η Εκπαίδευση Ευρωπαϊκός Σύµβουλος είναι ένα πρόγραµµα πιστοποίησης για επαγγελµατίες στον κοινωνικό/εκπαιδευτικό/ ψυχολογικό τοµέα µε εµπειρία στους τοµείς της συµβουλευτικής, της βοήθειας ή της φροντίδας αναπήρων. Οι προσωπικές απαιτήσεις περιλαµβάνουν καλές δεξιότητες στην επικοινωνία και την εµβάθυνση, ευελιξία, και, θα πρέπει να δείχνουν σεβασµό και αποδοχή προς τους ανθρώπους µε και χωρίς αναπηρίες. Οι εκπαιδευτές πρέπει να αποκτήσουν βασικές γνώσεις από τις συνεδρίες της δυναµικής της οµάδας για ανθρώπους µε αναπηρίες, ειδικές ικανότητες κατάρτισης και υποστήριξης και πρέπει να έχουν συγκεκριµένη στήριξη για τη βοήθεια των οµάδων της Κατάρτισης Βασικών ∆εξιοτήτων σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Συγκεκριμένα παραδείγματα και ορθές πρακτικές θα συζητηθούν από τις χώρες που συμμετείχαν στην οργάνωση του προγράμματος BASKI. Οι ενότητες που θα αναπτυχθούν είναι:
i. Εµβάθυνση σε θέµατα αυτόπροσδιορισµού και ετερονοµίας
ii. Κατανόηση του ρόλου του φροντιστή - συνοδού
iii. Προσδιορισµός του τόπου συγκέντρωσης και περιβαλλοντική ανάλυση του οργανισµού
iv. ∆ιαχείριση της καθηµερινής φροντίδας
v. Νέες τεχνολογίες στην καθηµερινή φροντίδα