ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ: Από την Εποχή των Μεγάλων Επαναστάσεων και Πολέμων Μέχρι τον Σύγχρονο Κόσμο

Καθηγητής/Καθηγήτρια: Ιορδάνης Παπαδόπουλος
Πτυχίο και Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. με ειδίκευση στη Φιλοσοφία. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση του Ε.Α.Π. Διδακτορικός Τίτλος του University of Kent at Canterbury στην Ηθική και Σύγχρονη Πολιτική Φιλοσοφία. Υπηρετεί ως φιλόλογος στο Ελληνοαμερικανικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα όπου διετέλεσε και υποδιευθυντής στο Γυμνάσιο Κολλεγίου Ψυχικού. Έχει διατελέσει επιστημονικός συνεργάτης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, του ΑΤΕΙ Πειραιά και του University of Washington at Seattle. Οι επιστημονικές του εργασίες επικεντρώνονται στη σύγχρονη φιλοσοφική και κοινωνική θεωρία. Είναι μέλος της συντακτικής επιτροπής της επιστημονικής επιθεώρησης «Επιστήμη και Κοινωνία».

Η πολιτική θεωρία, από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή αποπειράται να κατανοήσει τη λειτουργία της πολιτείας και των θεσμών που την απαρτίζουν, προβληματίζεται όμως συγχρόνως και για το πώς η πολιτεία ως φορέας της συλλογικής ζωής και οι επί μέρους θεσμοί θα μπορούσαν να βελτιωθούν, για να υπηρετούν καλύτερα τους σκοπούς τους, την κοινωνική συνοχή και τις ηθικές αξιώσεις δικαίου. Στη σύγχρονη εποχή προβάλλει ως αδήριτη ανάγκη να «πιάσουμε το νήμα» από την αρχή, καθώς τίθεται εκ νέου το αίτημα μιας κριτικής προσέγγισης της λειτουργίας στην πράξη της πολιτικής και της δημοκρατίας. Η αυτοτέλεια της πολιτικής χάνεται και ο κοινωνικός μετασχηματισμός στη βάση ηθικών αξιών περιθωριοποιείται «χάριν» μιας εργαλειακής και μόνο προσέγγισης της πολιτικής πράξης. Στο μάθημά μας θα παρακολουθήσουμε την εξέλιξη της πολιτικής θεωρίας και ιδεολογίας μέσα στο συγκεκριμένο κάθε φορά ιστορικό πλαίσιο, εκκινώντας από την εποχή των μεγάλων επαναστάσεων και φθάνοντας μέχρι τη σύγχρονη μεταπολεμική εποχή και τη δική μας μετανεωτερική κοινωνία. Η προσέγγισή μας θα βασισθεί τόσο στη θεωρητική ανάλυση όσο και στην ερμηνεία πρωτότυπων φιλοσοφικών κειμένων. Το μάθημά μας θα οργανωθεί σε δύο περιόδους με βάση τους ακόλουθους άξονες:

Χειμερινή περίοδος:
Νεότερη πολιτική θεωρία:
- Thomas Hobbes
- John Locke
- Charles-Louis Montesquieu
- Jean-Jacques Rousseau
- Jeremy Bentham
- Benjamin Constant
- Georg Wilhelm Friedrich Hegel
- Alexis de Tocqueville
- John Stuart Mill

Εαρινή περίοδος:
Σύγχρονη πολιτική θεωρία και ιδεολογία:
- Ιδεολογία και πολιτικές ιδεολογίες (Marx, Engels, Gramsci, Althusser)
- Φιλελευθερισμός, κοινωνικός φιλελευθερισμός και νέο-φιλελευθερισμός
- Συντηρητισμός, οργανικισμός, χριστιανοδημοκρατία, νέο-συντηρητισμός
- Σοσιαλισμός, αναθεωρητισμός και σοσιαλδημοκρατία
- Αναρχισμός, αναρχισμός και δημοκρατία, αναρχοκαπιταλισμός
- Εθνικισμός - σοβινισμός, πολιτικός και πολιτισμικός εθνικισμός
- Φασισμός και εθνικοσοσιαλισμός, κοινωνικός δαρβινισμός και εθνοφυλετισμός
- Φεμινισμός και πατριαρχία, το τρίτο φεμινιστικό κύμα
- Οικολογισμός, πολιτική οικολογία, οικοκεντρισμός και ανθρωποκεντρισμός
- Θρησκευτικός φονταμενταλισμός, θεωρία και ιδεολογία, οργάνωση και πρακτική

Τετάρτη / 7:15-8:45 μ.μ., Διάρκεια: 14 Εβδομάδες