Η γένεση της φυλακής το 19ο αιώνα αποτέλεσε την ελπίδα των ποινικολόγων της εποχής και την κατέστησε κεντρικό παράγοντα σε ένα νέο τρόπο καταστολής του εγκλήματος, που βασικό στόχο είχε την αναμόρφωση και την επανένταξη του καταδικασθέντα στους κόλπους της κοινωνίας. Οπωσδήποτε αρχικά, η φυλακή θεωρήθηκε μεγάλο βήμα προόδου της ανθρώπινης κοινωνίας, η οποία μέχρι τότε τιμωρούσε τους παραβάτες είτε με βασανισμούς και σωματικές ποινές, είτε με εξοστρακισμό από την κοινότητα, είτε με τη θανατική ποινή. Στόχος των ποινών αυτών δεν ήταν απλώς ο παραδειγματισμός ή η τιμωρία, αλλά η εξολόθρευση του εγκληματία. Ο Foucault στο έργο του Η Γένεση της Φυλακής, περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια τη βάρβαρη ποινή που αποδόθηκε στον πατροκτόνο Damiens επιβάλλοντας τον ενώπιον κοινού σε απερίγραπτο σωματικό πόνο πριν τελικά ο δήμιος τον κάψει, σαν το κράτος να απέβλεπε στην παραδειγματική εκδίκηση για την πράξη του, φανερώνοντας τη διάθεση η ποινή να ισοδυναμεί αν όχι νε ξεπερνά, τη σκληρότητα του εγκλήματος. Προς το τέλος του 18ου αιώνα η δημόσια προβολή της εκτέλεσης της ποινής αρχίζει να εκλείπει και κάτω από αίτημα των πολιτών, οι οποίοι είχαν αποτροπιαστεί από τις βαρβαρότητες, ενώ παράλληλα αποφασίζεται η ποινή να αντιστοιχεί στο έγκλημα που διαπράχθηκε, θάνατος να επιβάλλεται μόνο σε αυτούς που διαπράττουν φόνο και τα βασανιστήρια να απαγορευτούν. Ο ανταποδοτικός χαρακτήρας της ποινής εξαφανίζεται, για να παραχωρήσει τη θέση του σε νέες μορφές, όπως η στέρηση της ελευθερίας, η οποία τελικά καταλήγει να θεωρηθεί σημαντική εξέλιξη για το σύστημα απονομής ποινικής δικαιοσύνης. Ωστόσο, η κρίση του θεσμού της φυλακής εμφανίσθηκε σχεδόν αμέσως μετά τη γέννηση της, με την έννοια ότι έκτοτε υπάρχει μια διαρκής ανάγκη για αναμόρφωση των φυλακών, ενώ ταυτόχρονα ο απολογισμός τους παραμένει σχεδόν πάντα αρνητικός. Σήμερα, δύο αιώνες μετά, οι φυλακές εξακολουθούν να βρίσκονται στο επίκεντρο ανάμεσα σε άλλα για το κατά πόσο επιτελούν το σκοπό τους, δηλαδή αναμορφώνουν τον κρατούμενο και δεν τον κάνουν απλώς καλύτερο εγκληματία. Υπάρχει περιθώρια για επανακοινωνικοποίηση;
Ενότητες
- Σωφρονιστικά Καταστήματα Ελλάδα: Λειτουργία, δυναμικό, δυνατότητες και προβλήματα
- Είδη Σωφρονιστικών Καταστημάτων
- Ελληνικός Σωφρονιστικός Κώδικας: Βασικά στοιχεία για τη μεταχείριση των κρατουμένων
- Σχέση Σωφρονιστικών Υπαλλήλων και Κρατουμένων
- Συνθήκες εργασίας για τους υπαλλήλους
- Συνθήκες κράτησης.
- Προγράμματα Επανακοινωνικοποίησης στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό: Σύγκριση ως προς τη λειτουργία, τα αποτελέσματα και τις δυνατότητες.
- Συζήτηση. Προβολή Βίντεο