Σε κλίμα συγκίνησης και χαράς, πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 6 Μαρτίου, η εκδήλωση "Όταν το Animation συναντά την Ιστορία" που συνδιοργάνωσε το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο και ο ΑΚΤΟ. Στην εκδήλωση προβλήθηκαν οι ταινίες animation μικρού μήκους, που δημιούργησαν σπουδαστές και σπουδάστριες του ΑΚΤΟ κατόπιν πρόσκλησης του ΕΙΜ, με έμπνευση από την τρέχουσα έκθεση του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, «Από τη Μεγάλη στη Σύγχρονη Ελλάδα (Μέρος Β’): Οι Πρόσφυγες».
Στη φιλόξενη αίθουσα του Μεγάρου της Παλαιάς Βουλής, με την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα που τη διέπει λόγω ιστορικότας, φίλοι του ΕΙΜ, του ΑΚΤΟ και της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, διδάκτορες, εκπαιδευτικοί, συλλέκτες και φιλότεχνοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τα δέκα animated videos των τελειοφοίτων BA (Hons) Animation & Interactive Media του ΑΚΤΟ. Τα videos οπτικοποιούν τις 4 θεματικές ενότητες της έκθεσης: Τα Αίτια, Ο Ξεριζωμός, Το Στέριωμα και Η Μνήμη και, πλέον, αποτελούν μέρος αυτής.
Το κοινό είχε την ευκαιρία να ακούσει ομιλίες εκπροσώπων του ΕΙΜ και του ΑΚΤΟ, καθώς και, τοποθετήσεις από τους συντελεστές του project.
Την έναρξη της εκδήλωσης κήρυξε η κ. Χαρίκλεια Δημακοπούλου [Γενική Γραμματέας ΔΣ της Ιστορικής Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος] η οποία έκανε μία σύντομη ιστορική αναδρομή από την ίδρυση του ΕΙΜ και της Ιστορικής Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος μέχρι και σήμερα. Στη συνέχεια της ομιλίας της, ευχαρίστησε ονομαστικά όλους τους συντελεστές που εργάστηκαν στο project. Κλείνοντας την εισήγησή της, απευθυνόμενη στο κοινό, δήλωσε “…Όπως και ‘σεις θα διαπιστώσετε βλέποντας εν συνεχεία τα βίντεο, όλα κραυγάζουν ότι οι νέοι δημιουργοί πλησίασαν το θέμα με βαθιά ευαισθησία και ενσυναίσθηση προς τους προγόνους μας εκείνους που έζησαν το δράμα του 1922 και αυτό προβάλλεται, βγαίνει στην καλλιτεχνική τους έκφραση. Είναι καιρός να αντιληφθούμε στον τόπο μας ότι τα τραύματα αφήνουν ουλές, αλλά με αυτές μπορούμε να ζήσουμε. Αν όμως μολυθούν, κακοφορμίσουν που έλεγαν παλιά, από την σιωπή, τότε μετατρέπονται σε πυορροούσες πληγές και συρίγγια. Και είναι επίσης σκόπιμο να κατανοήσουμε ότι τα μουσεία μας αφορούν όλους, μπορούν να απευθύνονται σε όλους και έχουν κάτι να μας προσφέρουν. Η μέθοδος του animation θα καταστήσει αντιληπτό το δράμα των προσφύγων και σε μικρά παιδιά και εφήβους που ίσως θεωρούν ότι αυτές οι ιστορίες δεν έχουν σχέση με την εποχή μας. Τελικά, κυρίες και κύριοι, για μία ακόμη φορά επαληθεύεται το δημοσιογραφικό αξίωμα: Μία εικόνα αξίζει όσο χίλιες λέξεις!”
Ακολούθησε η ομιλία της κ. Νατάσας Καστρίτη [Ιστορικός Τέχνης, Γενική Επιμελήτρια Συλλογών ΕΙΜ] μίας εκ των επιμελητριών της τρέχουσας έκθεσης. Η Ν.Κ. αναφέρθηκε στο σκεπτικό με το οποίο πραγματοποιήθηκε ο σχεδιασμός, η τεκμηρίωση και η μουσειολογική μελέτη της έκθεσης περιγράφοντας το περιεχόμενο των 4 ενοτήτων αυτής, τονίζοντας, παράλληλα, την ανθρωποκεντρική προσέγγιση και τη διάδραση με τον επισκέπτη. Μεταξύ άλλων, δήλωσε “…Στόχος μας είναι πάντα η προσέγγιση και επικοινωνία του Μουσείου με διάφορες ηλικιακές ομάδες κοινού, σκεφτήκαμε να δώσουμε βήμα στη νεότερη γενιά σκηνοθετών, ιδανικά σε κάποιους που πιθανότατα δεν ήξεραν καν την ύπαρξη του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, πόσο μάλλον τη θέση και τη δράση του.
Αναλογιζόμενη εκ των υστέρων, και με την ασφάλεια του αποτελέσματος ανά χείρας, μπορώ να πω με απολυτή ειλικρίνεια ότι η ιδέα αυτή ήταν από τις πλέον «επικίνδυνες». Δεν είχαμε ξανακάνει κάτι παρόμοιο, κανένα μουσείο στην Ελλάδα δεν έχει κάνει κάτι παρόμοιο, δεν γνωρίζαμε προσωπικά τους σπουδαστές του τμήματος και κινηθήκαμε ξεκάθαρα με βάσει το ένστικτό μας και τις συστάσεις που είχαμε για την επικεφαλής του τμήματος Dr. Αναστασία Δημητρά.
Η συνεργασία εξελίχθηκε ιδανικά. Παρείχαμε εικονογραφικό, φωτογραφικό υλικό και μαρτυρίες, παρακολουθούσαμε την εξέλιξη των ταινιών από την αρχή καταθέτοντας τις παρατηρήσεις μας. Πολύ γρήγορα αντιληφθήκαμε ότι υπάρχει εξαιρετική καθοδήγηση από τους υπεύθυνους του τμήματος και, έτσι, δώσαμε όση ελευθερία χρειάστηκε τόσο στον τρόπο δουλειάς όσο και στις διαδικαστικές κινήσεις που αφορούσαν το πλαίσιο συνεργασίας με τον ΑΚΤΟ. Το αποτέλεσμα μας δικαίωσε.”
Στο κλείσιμο της εισήγησής της ευχαρίστησε ονομαστικά τους επιβλέποντες καθηγητές, σπουδαστές και τα στελέχη του ΑΚΤΟ. “[...] Επίσης, καθώς είχαμε άμεση επικοινωνία για όλα τα διαδικαστικά να ευχαριστήσω την Πόπη Αναστούλη (Διευθύντρια Μarketing & Επικοινωνίας), τη Ζωή Αθανασοπούλου (Marketing Manager), τη Μίρα Τόλιου (Social Media Manager) και όλη τη ομάδα επικοινωνίας του ΑΚΤΟ για τη συνεργασία.
Και φυσικά τους νεαρούς σκηνοθέτες μας. Τους ευχαριστούμε τον εμπλουτισμό της έκθεσης και του αρχείου του Μουσείου και ευχόμαστε κάθε επιτυχία στην πορεία τους”.
Τέλος, η Dr Αναστασία Δημητρά [Σκηνοθέτης & Δημιουργός Animation, Διευθύντρια BA (Hons) Animation & Interactive Media], που διατέλεσε επικεφαλής του project δήλωσε, μεταξύ άλλων “Δώσαμε αυτή την ευκαιρία στους σπουδαστές και τις σπουδάστριες του ΑΚΤΟ να εκφράσουν το συναίσθημά τους και να γνωρίσουν το τεράστιο και διαχρονικό ζήτημα της προσφυγιάς. Στη διάρκεια αυτής της συνεργασίας, τους είδαμε να εξελίσσονται, να ερευνούν, να γεννούν ιδέες που με τη σειρά τους μετουσιώθηκαν σε ιστορίες και κινούμενες εικόνες. Τους είδαμε να βρίσκουν στοιχεία στις μαρτυρίες προσφύγων, που τους κέντρισαν το ενδιαφέρον ή άγγιξαν κάποια, προσωπική, οικογενειακή τους ιστορία. Ευχαριστούμε πολύ το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο για την ιδιαίτερα τιμητική πρόσκληση και για την εμπιστοσύνη.”
Η Dr Στέλλα Κυρίμη [Κλινική Ψυχολόγος, CEO ΑΚΤΟ] απηύθυνε, τέλος, έναν σύντομο χαιρετισμό. “Ευχαριστούμε θερμά το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, που εμπιστεύτηκε τον ΑΚΤΟ και τους νέους δημιουργούς του, για να τιμήσουν το σύνολο της δουλειάς που έχει ήδη προηγηθεί για την υλοποίηση αυτής της έκθεσης. Παράλληλα, θα ήθελα να ευχαριστήσω την ομάδα των καθηγητών και, φυσικά, τα μέλη της σπουδαστικής κοινότητας του ΑΚΤΟ για το αποτέλεσμα της δουλειάς τους.” Στην ομιλία της εστίασε στο “διαγενεακό τραύμα” και στον τρόπο με τον οποίο μεταφέρεται στους απογόνους ένα τραύμα, όπως αυτό της προσφυγιάς […] “όταν κάποιος βιώνει την προσφυγιά, όταν έρχεται η σχισμή που αλλάζει όλη σου την κοσμοθεωρία για το τί σημαίνει ασφάλεια, τί σημαίνει πιθανότητα, τί σημαίνει σιγουριά ή έλλειψη αυτής, τί σημαίνει ξέρω από πού θα έρθει το επόμενό μου γεύμα και τί σημαίνει δεν ξέρω πού θα γείρω το κεφάλι μου απόψε, αναπόφευκτα θα μεταφέρει το βίωμα αυτό στους απογόνους του. Γιατί το διαγενεακό τραύμα είναι σαν μία κλωστή που συνδέει τις γενιές μεταξύ τους και «συμβαίνει» πέρα από τον πραγματικό του χρόνο. ”
Κλείνοντας, αναφέρθηκε στην ανάγκη των ανθρώπων για “το Ανήκειν”, μέσα από κοινά χαρακτηριστικά όπως η Γλώσσα, η Θρησκεία, η Μνήμη και, εστιάζοντας στην ελπίδα, δήλωσε “Το πράγμα που με συγκινεί περισσότερο απ’ όλα είναι η ανθρώπινη δύναμη να ανταπεξέρχεται στο χειρότερο πράγμα που μπορεί να συμβεί”.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης δόθηκε βήμα στους νέους και τις νέες δημιουργούς του ΑΚΤΟ να μοιραστούν με το κοινό την εμπειρία τους από τη συγκεκριμένη συνεργασία. Με σύντομες παρεμβάσεις τους συμμετείχαν διά ζώσης αλλά και μέσω online σύνδεσης οι τελειόφοιτοι BA (Hons) Animation & Interactive Media Ελευθερία Γκουτζικίδου, Βασίλης Παπαδόπουλος και Δημήτρης Παπαϊγνατίου αλλά και η Ελένη Ξουπά [3D Animator, Art Director, Καθηγήτρια ΑΚΤΟ], συντονίστρια ομάδας σπουδαστών από τον ΑΚΤΟ Θεσσαλονίκης.
Στον σύνδεσμο που ακολουθεί, μπορείτε να βρείτε πληροφορίες για την ομάδα δημιουργών του ΑΚΤΟ, να δείτε τα animation videos που σκηνοθέτησαν & υλοποίησαν, να ανακαλύψετε τα μέλη της ακαδημαϊκής ομάδας που συνεργάστηκαν για το project και, τέλος, να διαβάσετε περισσότερα για τη συνεργασία του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου και του ΑΚΤΟ.
Η έκθεση, η οποία υλοποιήθηκε με την αποκλειστική χορηγία της Τράπεζας Πειραιώς, στο πλαίσιο του προγράμματός της «Ημέρες Μνήμης του Ελληνισμού, 1922-1924», φιλοξενείται στη Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (Μέγαρο Παλαιάς Βουλής – Σταδίου 13, Αθήνα) έως τις 30 Ιουνίου 2024. Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Παρασκευή 9:00 – 16:00, Σάββατο & Κυριακή 10:00 – 16:00.
Πληροφορίες