Κάνοντας τη γνώση παιχνίδι. Η σημασία της βιωματικής μάθησης στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία

Γιαγκάζογλου Παρασκευή
Αν. Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής, ΑΠΘ

Το σεμινάριο απευθύνεται σε ειδικούς παιδαγωγούς και σε εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που θέλουν να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σχετικά με τη σημασία της βιωματικής μάθησης και να αποκτήσουν μία βαθύτερη κατανόηση για το πώς μπορούν να σχεδιάζουν πρότυπα προγράμματα εκπαίδευσης των μικρών μαθητών μέσω παιγνιωδών δραστηριοτήτων,. Επίσης, απευθύνεται σε επαγγελματίες ψυχολόγους, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, θεατρολόγους κ.α. που συνεργάζονται ή δουλεύουν με μικρά παιδιά και αναζητούν πρακτικούς τρόπους έτσι ώστε να κάνουν τη μάθηση παιχνίδι για όλα τα παιδιά.

Σκοπός της συγκεκριμένης επιμόρφωσης είναι να εκπαιδευτούν όλοι οι συμμετέχοντες στην εφαρμογή πρότυπων μεθόδων βιωματικής διδασκαλίας με την εφαρμογή παιγνιωδών δραστηριοτήτων ώστε να γίνει πιο εύκολη η διδασκαλία των βασικών μαθημάτων γλώσσας, ιστορίας και μαθηματικών σε παιδιά νηπιαγωγείου και πρώτων τάξεων δημοτικού. Είναι σημαντικό να δοθεί έμφαση στον ρόλο που παίζει η εμπειρία στη διαδικασία της μάθησης. Οι παιγνιώδεις δραστηριότητες δεν έχουν την ακαμψία ενός συμβατικού δασκαλοκεντρικού μαθήματος που περιορίζεται στην προσπάθεια μετάδοσης γνώσης. Αντί να στοχεύει στην απομνημόνευση πληροφοριών, προτείνει την αναζήτηση νοήματος μέσα από το παιχνίδι που αποτελεί την πιο ελκυστική μέθοδο μάθησης για τα μικρά παιδιά.

«Μόνο ότι δέχτηκες με την ψυχή σου, αυτό μόνο μαθαίνεις και αυτό ενσωματώνεις στη ζωή σου και στο χαρακτήρα σου» John Dewey, Αμερικανός Φιλόσοφος

Η βιωματική μέθοδος και εκπαίδευση έχει ως στόχο να φέρει τον μαθητή σε άμεση επαφή με το αντικείμενο μάθησης, μέσα από εξειδικευμένες ψυχαγωγικές δραστηριότητες που μπορεί να διατηρήσουν αμείωτο το ενδιαφέρον του. Η μάθηση μέσα από το παιχνίδι μπορεί και επιβάλλεται να αποτελέσει το βασικό πυρήνα της μαθησιακής διαδικασίας. Με τη βιωματική μάθηση μέσω παιγνιωδών δραστηριοτήτων, ο μαθητής μπαίνει στο επίκεντρο της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Το παιχνίδι είναι μία πολύ σημαντική δραστηριότητα η οποία επηρεάζει τη γνωστική, φυσική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών (Lifter, Foster- Sanda, Arzamarski, Briesch, & McClure, 2011; Stagnitti, 2004).

Παρέχει δυνατότητα ανάπτυξης διαφορετικών δεξιοτήτων όπως το χειρισμό αντικειμένων, τη συζήτηση με τους συνομηλίκους, την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης, τη χρήση της συμβολικής σκέψης και του συμβολικού παιχνιδιού (Barton & Wolery, 2010). Μπορεί να ειπωθεί ότι το παιχνίδι είναι το επίκεντρο της υγιούς γνωστικής, κινητικής, γλωσσικής, συναισθηματικής και κοινωνικής ανάπτυξης ενός παιδιού (Ginsburg, 2007). Επομένως, φαίνεται ότι είναι κριτικής σημασίας ο σχεδιασμός μεθόδων και πρακτικών που θα ανταποκρίνονται στην ανάγκη κάθε παιδιού για παιχνίδι. Η εφαρμογή πρότυπων μεθόδων διδασκαλίας μέσω παιγνιωδών δραστηριοτήτων μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά ώστε να «γίνει η μάθηση παιχνίδι».