Η παρούσα επιμόρφωση παρουσιάζει το θέμα των συναισθηματικών δυσκολιών των μαθητών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, καθώς και των τρόπων με τους οποίους οι δυσκολίες αυτές εκδηλώνονται μέσα από διάφορες μορφές προβληματικής συμπεριφοράς. Ο επιμορφούμενος καταρτίζεται πάνω στο θέμα της παθολογίας και των ορίων που πρέπει να τίθενται ανάμεσα στο ποια συμπεριφορά είναι αποδεκτή στο σχολείο και πότε ο εκπαιδευτικός οφείλει να εκδηλώσει τον προβληματισμό και την ανησυχία του σχετικά με μια μαθητική συμπεριφορά. Περιγράφονται σε δύο ενότητες τα προβλήματα που εξωτερικεύονται (μέσα από έκδηλη, παρατηρήσιμη συμπεριφορά) και τα συναισθηματικά προβλήματα που εσωτερικεύονται και μπορεί να είναι πιο δύσκολα ανιχνεύσιμα, αλλά μπορεί να αποτελέσουν σημαντικό κίνδυνο για την ψυχική υγεία του μαθητή. Το σεμινάριο αυτό δίνει για κάθε πρόβλημα την γενική περιγραφή, τη βασική συμπτωματολογία και τα αίτια του κάθε προβλήματος. Ταυτόχρονα παρουσιάζονται διάφορες τεχνικές αντιμετώπισης και παρέμβασης στο χώρο του σχολείου, με έμφαση στην ενσυναίσθηση, την καλλιέργεια της συναισθηματικής ευφυίας και τη σωστή συνεργασία της οικογένειας με τους εκπαιδευτικούς και άλλους επιστήμονες που ενδέχεται να εμπλακούν στη σωστή διαχείριση των προβλημάτων συμπεριφοράς των μαθητών.
ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ
1η ΘΕΜΑΤΙΚΗ
Στην πρώτη ενότητα γίνεται προσδιορισμός της σχετικής ορολογίας, για να επισημανθούν ποιες καταστάσεις αποτελούν συνηθισμένα, αναμενόμενα και φυσιολογικά στοιχεία της νηπιακής, παιδικής και εφηβικής συμπεριφοράς. Γίνεται επισήμανση της έννοιας της συναισθηματικής φυσιολογικότητας και της μη αποκλίνουσας συμπεριφοράς και των αξόνων σύμφωνα με τους οποίους γίνεται διαχωρισμός ανάμεσα στο αποδεκτό και το παθολογικό. Αναφέρονται τα επίσημα διαγνωστικά εγχειρίδια και οι έννοιες της διάγνωσης, των συμπτωμάτων και της διαταραχής. Επίσης γίνεται μια εκτενής αναφορά στην οριοθέτηση του επαγγελματικού πλαισίου των εκπαιδευτικών και των επιστημόνων πρόνοιας και ψυχικής υγείας με τους οποίους χρειάζεται να υπάρχει ένα συνεργατικό πλαίσιο.
2η ΘΕΜΑΤΙΚΗ
Στην παρούσα ενότητα γίνεται μια παρουσίαση της ανάπτυξης των εξωτερικευμένων προβλημάτων συμπεριφοράς. Περιγράφονται τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που εμφανίζονται στο σύγχρονο σχολείο ανά βαθμίδα, όπως για παράδειγμα η επιθετικότητα, ο εκφοβισμός, ο θυμός, η ανυπακοή, η διάσπαση της προσοχής και άλλα εμφανή και αναγνωρίσιμα προβλήματα. Επίσης γίνεται αναφορά σε άλλα συναισθηματικά προβλήματα που ενδέχεται να αποτελούν απόρροια άλλων καταστάσεων, κυρίως οικογενειακών, όπως είναι οι αντιδράσεις των παιδιών στο διαζύγιο των γονιών τους, σε αλλαγές των συνθηκών της ζωής τους ή σε κάποιας μορφής απώλεια.
3η ΘΕΜΑΤΙΚΗ
Στην παρούσα ενότητα περιγράφονται τα εσωτερικευμένα προβλήματα συμπεριφοράς. Δίνεται έμφαση στις αγχώδεις διαταραχές και διερευνώνται τα αίτια αυτών. Επίσης περιγράφεται η συμπτωματολογία της παιδικής και εφηβικής κατάθλιψης. Στη συνέχεια περιγράφονται οι λεγόμενες διαταραχές πρόσληψης τροφής, που με τις αυξανόμενες διαστάσεις τους αρχίζουν να αποτελούν από τα κυριότερα προβλήματα ψυχικής υγείας εφήβων αλλά και παιδιών πλέον. Γίνεται ανάλυση και των προβλημάτων εξάρτησης από ουσίες αλλά και από το διαδίκτυο και τα βιντεοπαιχνίδια, λόγω των μεγάλων διαστάσεων που έχουν λάβει. Περιγράφονται οι κίνδυνοι της εσωτερίκευσης των συναισθηματικών προβλημάτων και υπογραμμίζεται ο ρόλος των εκπαιδευτικών και της συνεργασίας με τους γονείς των μαθητών.
4η ΘΕΜΑΤΙΚΗ
Στη συνέχεια γίνεται μια εκτενής ανάλυση των τρόπων αντιμετώπισης των συναισθηματικών δυσκολιών και των προβλημάτων συμπεριφοράς. Δίνεται έμφαση στο συμπεριφοριστικό μοντέλο, αναλύεται η κριτική αυτού και προτείνεται ένα διεπιστημονικό αλλά και διαθεωρητικό μοντέλο μαθητοκεντρικής φύσης, βασισμένο στην έννοια της ενσυναίσθησης και στη συνεργατική τάση μεταξύ σχολείου και οικογένειας. Παρουσιάζονται διάφορες τεχνικές από ένα εύρος θεωρητικών μοντέλων και πολλά παραδείγματα για τους τρόπους με τους οποίους μπορεί ένας εκπαιδευτικός να διαχειριστεί τα προβλήματα των μαθητών του.
5η ΘΕΜΑΤΙΚΗ
Παρουσιάζονται μελέτες περίπτωσης και περιστατικά στα οποία εκπαιδευτικοί επισήμαναν διάφορες δυσκολίες στη συμπεριφορά και τον συναισθηματικό κόσμο των μαθητών τους και που με διεπιστημονική προσέγγιση και υγιή συνεργασία μεταξύ οικογένειας, σχολείου και άλλων ειδικών τα παιδιά μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες τους και να ενταχθούν ομαλότερα στο σχολικό περιβάλλον.